Posted by Świeca zapłonowa jest elementem układu zapłonowego silnika spalinowego o zapłonie iskrowym i odpowiada za wytworzenie iskry elektrycznej, która zapala mieszankę paliwowo-powietrzną.
Parametry i budowa świecy zapłonowej
- Wartość cieplna – określa zdolność świecy do odprowadzania ciepła. Gdy świeca lepiej odprowadza ciepło i nazywana jest świecą „zimną” , a gdy świeca odprowadza ciepło w niewielkim stopniu (nagrzewa się), wówczas nazywamy ją świecą „gorącą”. Wartość ta jest zróżnicowana dla różnych producentów. NGK nadaje świecą ciepłym niski współczynnik, a zimnym wyższy. Z kolei Bosch odwrotnie. Więcej na ten temat w dalszej części artykułu.
- Średnica gwintu – najczęściej wynosi 18, 14, 12 lub 10 mm
- Długość gwintu – standardowo 19 lub 26.5 mm
- Rozmiar klucza – rozmiar klucza potrzebny do jej wkręcenia/wykręcenia. Najpopularniejsze rozmiary to: 20.7, 16 i 14 mm.
- Liczba elektrod bocznych – występują od 1 do 4 sztuk. Ich liczba nie określa jakości świecy
- Materiał elektrody głównej – wykonany jest najczęściej z dobrych przewodników jak np.: miedź, nikiel, platyna, iryd
- Odstęp pomiędzy elektrodami – powinien wynosić od 0.3 do 1.3 mm. Jeśli będzie zbyt duży iskra może nie przeskoczyć, co spowoduje brak zapalenia mieszanki. Z kolei zbyt mały może doprowadzić do zespawania się ze sobą dwóch elektrod na skutek np.: przedostania się pomiędzy nie opiłka metalu.
- Moment dokręcenia – moment siły z jaką należy dokręcić świecę. Najczęściej jest z zakresu od 10 do 30 Nm. Jeśli przesadzimy możemy mieć potem problem z jej wykręceniem, pesymistycznym przypadku może nam się ukręcić.
Wytrzymałość świec
Świeca zapłonowa generuje iskrę średnio od 200 do 1500 razy w ciągu minuty. Większość producentów podaje niezawodne działanie świec na ok. 20 milionów cykli, co daje ok. 15-30 tys. km.
Oczywiście na ten wynik ma wpływ wiele parametrów, jak jakość wykonania świecy, to z jakiego materiału jest wykonana, np.: świeca, której elektroda jest wykonana z platyny wytrzyma znacznie dłużej niż ta wykonana ze stopu niklowo-litowego.
Temperatura pracy świec
Najlepsza temperatura robocza dla świecy zapłonowej mieści się w przedziale 450 do 850 stopni, w zależności od świecy (wiadomo, mogą być wyjątki, zrobione np. ze specjalnych materiałów). Temperatura minimalna 450 stopni, jest to tak zwana temperatura samoczyszczenia się. Cząsteczki sadzy które osiadły na stożku izolatora oraz elektrodzie, spalają się.
Podział świecy ze względu na budowę elektrody
Świecę możemy podzielić na 3 rodzaje:
- standardowe – świece których elektrody zostały wykonana ze stopu niklowo-litowego. Jest to obecnie najtańsze rozwiązanie i najmniej żywotne.
- irydowe – końcówka elektrody środkowej została wykonana ze stopu irydu, co pozwoliło znaczni zwiększyć wytrzymałość świecy. Iryd topi się dopiero przy
2,466 °C. Dodatkowo rozmiary świecy mogą być mniejsze, gdyż użycie tego materiału pozwala na zmniejszenie średnicy środkowej elektrody nawet o 0.4 mm. - platynowe – żywotność świec w których końcówka środkowej elektrody została wykonana z platyny wydłuża okres użytkowania nawet 4 razy w stosunku do wersji standardowej. Również napięcie generowane z cewki może być mniejsze dla tego typu świecy.
Dodatkowo zwiększenie ilości elektrod masowych wydłuża żywotność świecy, gdyż iskra na zmianę może przeskakiwać na dowolną z nich.
Współczynnik cieplny
Jest to parametr świecy, który określa czy jest ona „zimna”, czy „ciepła”. Zimne świece charakteryzują się krótszą końcówką izolatora, co sprawia, że wędrówka ciepła z komory spalania jest krótsza, więc efektywniej odprowadzają ciepło do głowicy. Natomiast ciepłe świece mają dłuższą końcówkę, co przekłada się na gorsze odprowadzanie ciepła tym samym większą temperaturę w komorze spalania.
Ten parametr ma duży wpływ na kulturę pracy w silniku, ponieważ zbyt zimna świeca, może doprowadzić do za wysokiej temperatury z komorze spalania i spowodować spalanie stukowe.
Benzyna vs Diesel
Silnik wysokoprężny czyli o zapłonie samoczynnym, nie potrzebuje iskry do zapalenia mieszanki, gdyż jak nazwa wskazuje zapala się ona sama na skutek sprężenia powietrza. W silnikach Diesla zamiast świec zapłonowych występują świece żarowe, które wspomagają rozruch na zimnym silniku. Ich zadaniem jest podgrzanie powietrza w komorze spalania.
Diagnoza
Na dobry początek warto określić w jakim stanie są nasze świece. Jeśli na izolatorze ceramicznym zaraz przy korpusie świecy zacznie się pojawiać żółte przebarwienie, może to oznaczać, że nasza świeca powoli zbliża się ku końcowi.
Dodatkowo wygląd samych elektrod może powiedzieć nam dużo o jakości spalania w komorze silnika. Wystarczy wyjętą świece porównać ze zdjęciami poniżej:
Jak sprawdzić czy świeca działa?
Wykręcamy świecę i wkładamy ją z powrotem do przewodu zapłonowego pamiętając o zamknięciu obwodu, tzn. na gwint lub korpus świecy nawijamy kawałek przewodu (dość grubego) i drugi koniec musimy zewrzeć masą.
Do czego może doprowadzić jazda na niesprawnych świecach?
Poza oczywiście nierówna pracą silnika lub w niektórych przypadkach nawet unieruchomieniem go, konsekwencją tego jest przedostawanie się do katalizatora niespalonego paliwa, które powoduje jego szybsze zużycie.
Wymiana
Wymiana świecy jest zaprezentowana na poniższym filmiku:
Trzeba pamiętać o tym, że świece dokręcamy ostrożnie, każda ma przez producenta podany moment siły z jaką należy ją dokręcić. Jeśli nie dysponujemy kluczem dynamometrycznym, należy robić to z wyczuciem!
Chciałbym się dowiedzieć co uważacie o świecach ze srebrną elektrodą. Korzystam z BRISK Premium EVO i odczuwam wzrost mocy silnika i zmniejszenie spalania. Mam jednak mocno mieszany tryb jazdy, dlatego jestem ciekaw Czy odczuwacie to samo. Przyznam, że nie bez znaczenia jest dla mnie dostępność świec zarówno w sieci (Expert Auto) i zwykłym sklepie (Auto Partner).
Hmm, ciężko mi powiedzieć bo nie porównywałem tego ;/